اصلاحیه مهم آیین نامه دفاتر اسناد رسمی: حذف عبارت “حین الفوت” از تبصره بیمه وراث

تحلیل اصلاحیه جدید بیمه وراث سردفتران و دفتریاران: حذف عبارت “حین الفوت”

قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران به عنوان یکی از ارکان مهم نظام حقوقی کشور، همواره مورد توجه بوده و آیین‌نامه‌های اجرایی آن نیز نقش بسزایی در تنظیم و تسهیل امور مربوط به این حوزه ایفا می‌کنند.

یکی از بخش‌های این آیین‌نامه، ماده ۷۶ و تبصره‌های آن است که به موضوع بیمه سردفتران، دفتریاران و افراد تحت تکفل آن‌ها می‌پردازد.

به تازگی، اصلاحیه جدیدی در این آیین‌نامه به تصویب رسیده که تبصره ۱ ماده ۷۶ را دستخوش تغییر کرده است. این تغییر، اگرچه به ظاهر جزئی به نظر می‌رسد، اما می‌تواند آثار مهمی بر نحوه پوشش بیمه‌ای وراث سردفتران و دفتریاران متوفی داشته باشد.

اصلاحیه ماده ۷۶ آیین نامه: حذف “حین الفوت”:

بر اساس اصلاحیه جدید که به امضای رئیس قوه قضائیه رسیده و از طریق سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ابلاغ شده است، عبارت “حین الفوت” از تبصره ۱ ماده ۷۶ آیین نامه قانون دفاتر اسناد رسمی حذف گردیده است. این عبارت پیش از این، در تعریف وراث تحت تکفل که مشمول بیمه می‌شدند، به کار رفته بود.

تبصره ۱ ماده ۷۶ پیش از اصلاحیه:

برای درک بهتر اهمیت این اصلاحیه، لازم است نگاهی به متن تبصره ۱ ماده ۷۶ پیش از تغییر داشته باشیم:

ماده ۷۶ آیین‌نامه قانون دفاتر اسناد رسمی: کانون مرکز مکلف است از محل حساب بیمه، کلیه سردفتران و دفتریاران و افراد تحت تکفل آنان را بیمه نماید و برای تأمین بیمه درمانی مذکور به طرق مقتضی از جمله انعقاد قرارداد با سازمان‌ها و شرکت‌های بیمه و یا مراکز درمانی مجاز و پزشکان در سراسر کشور اقدام کند. کانون مرکز می‌تواند انجام بخشی از امور اداری اجرای این ماده را به کانون استان‌ها، تفویض نماید.
تبصره 1: “منظور از بیمه، پوشش الزامی است که بر مبنای قانون و آیین‌نامه، سردفتران و دفتریاران شاغل، بازنشسته و ازکارافتاده و افراد خانواده آن‌ها و همچنین وراث تحت تکفل حین الفوت سردفتر یا دفتریار متوفی را از حیث پرداخت هزینه‌های درمانی، حقوق بازنشستگی، مستمری ازکارافتادگی، بیکاری و حقوق وظیفه مورد حمایت و پشتیبانی قرار می‌دهد.”

تفسیر و آثار حذف “حین الفوت”:

در تبصره 1 ماده 76 آیین‌نامه قانون دفاتر اسناد رسمی، منظور از «وراث تحت تکفل حین الفوت»، وراثی هستند که در زمان فوت سردفتر یا دفتریار، تحت تکفل او بوده و از نظر قانونی به عنوان وابسته مالی او شناخته می‌شوند. این موضوع معمولاً شامل افرادی می‌شود که برای تامین نیازهای مالی خود وابسته به سردفتر یا دفتریار بوده‌اند، مانند فرزندان صغیر، فرزندان تحت تحصیل، همسر و در برخی موارد والدین که توانایی تامین معاش خود را ندارند.

اگر عبارت «حین الفوت» حذف شود، تعریف گسترده‌تری ایجاد می‌شود. در این حالت، ممکن است تمامی وراث سردفتر یا دفتریار (حتی اگر در زمان فوت تحت تکفل او نبوده‌اند) مشمول حمایت‌های ذکر شده مانند بیمه درمانی، حقوق بازنشستگی و سایر مزایا شوند. این تغییر می‌تواند باعث ایجاد اختلافات و افزایش دامنه مسئولیت کانون شود، زیرا دیگر نیازی به اثبات وابستگی مالی در زمان فوت نخواهد بود و همه وراث به‌صورت کلی مشمول حمایت‌ها می‌شوند.

تاریخ ابلاغ و مراجع صادرکننده:

این اصلاحیه به شماره 900/56517/100 و در تاریخ 1403/10/3 به امضای رئیس قوه قضائیه، جناب آقای غلامحسین محسنی اژیه رسیده است. سازمان ثبت اسناد و املاک کشور نیز با شماره 1403/210510 و در تاریخ 1403/11/16، این اصلاحیه را جهت اطلاع و بهره‌برداری به ادارات کل ثبت اسناد و املاک استان‌ها ابلاغ نموده است.

نتیجه‌گیری:

اصلاحیه اخیر در آیین نامه قانون دفاتر اسناد رسمی، تغییر مهمی در تبصره مربوط به بیمه وراث ایجاد کرده است. سردفتران و دفتریاران محترم می‌بایست به این تغییر توجه ویژه داشته باشند و برای کسب اطلاعات دقیق‌تر و کامل‌تر در خصوص آثار این اصلاحیه بر پوشش بیمه‌ای خود و وراث، به کانون سردفتران و مراجع ذی‌صلاح مراجعه نمایند. وب‌سایت محضرچی نیز در تلاش است تا با ارائه تحلیل‌های تخصصی‌تر و پیگیری‌های لازم، اطلاعات تکمیلی را در اختیار شما عزیزان قرار دهد.

نسخه کامل متن رسمی:

از: رئیس قوه قضائیه

موضوع: اصلاحیه آیین نامه قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران

در اجرای ماده ۷۵ قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران و بنا به پیشنهاد رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور در تبصره ۱ ماده ۷۶ آیین نامه قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران مصوب ۱۳۹۹/۱۲/۲۸، عبارت: “حين الفوت” پس از عبارت “وراث تحت تكفل” حذف می گردد.

غلامحسین محسنی اژیه، رئیس قوه قضائیه، شماره : ۹۰۰/۵۶۵۱۷/۱۰۰، تاریخ: ۱۴۰۳/۱۰/۳

از: سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

به: مدیرکل محترم ثبت اسناد و املاک استان‌ها

با سلام و احترام

بدینوسیله تصویر اصلاحیه آیین‌نامه قانون دفاتر اسناد رسمی شماره ٩٠٠٠/٥٦٥١٧/١٠٠ – ۱٤۰۳/۱۰/۳۰ مصوب ریاست محترم و عالی قوه قضائیه در خصوص تبصره یک ماده ٧٦ آئین نامه قانون دفاتر اسناد رسمی و کانون سردفتران و دفتریاران جهت اطلاع و بهره برداری پیوست ارسال می‌گردد.

سید عبدالعزیز الیاسی مدیر کل امور اسناد و سردفتران، شماره: ۱۴۰۳/۲۱۰۵۱۰، تاریخ: ۱۴۰۳/۱۱/۱۶