غیرحضوری شدن خدمات دفاتر قضایی، با تأکید بر برنامه هفتم پیشرفت و سند تحول قضایی، گامی مؤثر در کاهش مراجعات حضوری و تسهیل دسترسی مردم به خدمات قضایی است.
غیرحضوری شدن خدمات دفاتر قضایی: تحولی در دسترسی به عدالت
به‌روزرسانی: ساعاتی پیش
غیرحضوری شدن خدمات دفاتر قضایی: تحولی در دسترسی به عدالت
دسترسی به خدمات الکترونیک قضایی در ایران طی سال‌های اخیر با چالش‌هایی مواجه بوده است. توزیع نابرابر دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و کمبود این دفاتر در برخی مناطق، موجب گله‌مندی شهروندان شده است. در راستای رفع این مشکلات، قوه قضائیه طرح‌های مختلفی برای هوشمندسازی و غیرحضوری کردن خدمات قضایی ارائه کرده است.
مشکلات دسترسی به دفاتر خدمات قضایی
توزیع نامتناسب دفاتر خدمات الکترونیک قضایی در ایران باعث شده است بسیاری از شهروندان در مناطق محروم نتوانند به‌سادگی به این دفاتر دسترسی داشته باشند. این مشکل نه‌تنها منجر به اتلاف وقت و هزینه افراد می‌شود، بلکه نارضایتی عمومی را نیز افزایش داده است.
برنامه‌های قوه قضائیه برای تحول خدمات قضایی
قوه قضائیه برای حل این معضل، ارائه خدمات به‌صورت غیرحضوری و از طریق سکوهای اینترنتی را به‌عنوان یکی از راهکارهای اصلی مطرح کرده است. این اقدام در اسناد قانونی و برنامه‌های کلان قوه قضائیه، از جمله برنامه هفتم پیشرفت و سند تحول قضایی، مورد تأکید قرار گرفته است.
بندهای قانونی مرتبط با خدمات غیرحضوری
بند خ ماده (113) قانون برنامه هفتم پیشرفت
در این بند قوه قضائیه موظف شده است تا پایان سال اول برنامه، سامانه‌ای خودکاربری برای انجام کلیه امور قضایی به‌صورت غیرحضوری فراهم کند.
راهکارهای 36 و 37 سند تحول قضایی
این راهکارها تأکید دارند بر هوشمندسازی پذیرش دادخواست‌ها و شکوائیه‌ها و همچنین امکان ثبت برخی موارد بدون نیاز به تشکیل پرونده، مانند اعلام مفقودی اموال.
نقش هوش مصنوعی در خدمات الکترونیکی
هوش مصنوعی یکی از ارکان اصلی تحول در خدمات قضایی است. قوه قضائیه با همکاری شرکت‌های دانش‌بنیان در حال توسعه سیستم‌های هوشمند برای راهنمایی کاربران و تنظیم خودکار شکوائیه‌ها و دادخواست‌ها است. این فناوری امکان ارائه خدمات دقیق‌تر و سریع‌تر را فراهم می‌کند.
زمان‌بندی اجرای طرح خدمات غیرحضوری
طبق گفته‌های محمد کاظمی‌فرد، رئیس مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه، نسخه‌های اولیه خدمات غیرحضوری از اوایل زمستان اجرایی خواهد شد. این طرح با خدمات اولیه آغاز شده و به‌تدریج توسعه می‌یابد.
نتیجه‌گیری
غیرحضوری شدن خدمات دفاتر قضایی گامی مهم در راستای عدالت‌محوری و کاهش بار مراجعات حضوری است. این تحول نه‌تنها باعث تسهیل امور حقوقی شهروندان می‌شود، بلکه نقش مهمی در بهبود کارایی نظام قضایی خواهد داشت.
پرسش‌های متداول
طبق برنامه، خدمات غیرحضوری باید تا پایان سال اول برنامه هفتم پیشرفت اجرایی شود.
در حال حاضر فقط وکلا و نمایندگان حقوقی می‌توانند به‌صورت غیرحضوری اقدام کنند، اما این امکان برای افراد حقیقی نیز در حال توسعه است.
هوش مصنوعی با ارائه راهنمایی هوشمند و تنظیم خودکار شکوائیه‌ها و دادخواست‌ها به بهبود خدمات کمک می‌کند.
احتمالاً خدمات مرتبط با ثبت اظهارنامه‌ها در نسخه اولیه غیرحضوری خواهد شد.
برای اطلاعات بیشتر به وب‌سایت قوه قضائیه مراجعه کنید یا نظرات خود را در بخش دیدگاه‌ها مطرح کنید.
