حق توکیل به غیر چیست و نحوه تفویض و توکیل وکالت (هزینه + مراحل + مدارک + نمونه سند + قوانین)
آیا میدانید که وکیل شما میتواند وکالت شما را به شخص دیگری بدهد یا از او کمک بخواهد؟ این امکان بستگی به حق توکیل به غیر دارد که در سند وکالت شما مشخص شده است. برای یادگیری بیشتر درباره تفویض و توکیل وکالت و قوانین و مراحل آن، این مقاله را بخوانید.
حق توکیل به غیر یک اصطلاح حقوقی است که در سند وکالت به کار میرود. این اصطلاح به این معنی است که وکیل میتواند سند وکالت را به شخص دیگری انتقال دهد یا به شخص دیگری اجازه دهد که به نمایندگی از او وکالت کند. برای مثال، اگر شما به آقای احمدی وکالت دادهاید، او میتواند وکالت شما را به خانم رضایی بسپارد یا به او اجازه دهد که به جای او وکالت کند.
حق توکیل به غیر معمولا در قسمت سایر اطلاعات سند وکالت ذکر میشود و شرایط و محدودیتهای آن مشخص میگردد. برای نمونه، در سند وکالت نوشته میشود “حق توکیل به غیر: دارد / ندارد”.
مثال زیر را برای فهم بهتر موضوع در نظر بگیرید: آقای حسینی برای فروش آپارتمانش به آقای احمدی وکالت میدهد. اگر در سند وکالت نوشته شده باشد که آقای احمدی حق توکیل به غیر را دارد، آنگاه آقای احمدی میتواند این وکالت را به شخص دیگری مانند خانم رضایی تفویض کند. در این صورت، خانم رضایی مجاز است که آپارتمان آقای حسینی را بفروشد. ولی اگر در سند وکالت نوشته شده باشد که آقای احمدی حق توکیل به غیر را ندارد، آنگاه آقای احمدی نمیتواند این وکالت را به شخص دیگری تفویض کند و باید خودش آپارتمان آقای حسینی را بفروشد.
تفویض وکالت جزئی
هنگام تفویض وکالت با استفاده از حق توکیل، میتوان محدودیت گذاشت. در ادامه مثال قبل: آقای حسینی وکالتنامهای در خصوص فروش آپارتمان به آقای احمدی میدهد. آقای احمدی برای انجام کارهای مقدماتی فروش آپارتمان، مانند دریافت مفاصاحسابهای دارایی و شهرداری و …، وقت ندارد. بنابراین، وکالتنامهای که از آقای حسینی گرفته بود را فقط در خصوص انجام امور کاری و اداری (نه فروش) به خانم رضایی تفویض میکند. خانم رضایی فقط اختیار دارد که امور اداری و کاری آپارتمان را انجام دهد و نه فروش آن. در نهایت، آقای احمدی پس از اتمام کارهای اداری توسط خانم رضایی، میتواند از اختیار فروش خود که آقای حسینی در وکالتنامه به او داده بود، استفاده کند و آپارتمان را بفروشد.
برای مشاهده آموزش تصویری کامل وکالت نامه، نحوه تنظیم، تفویض و سایر موارد مربوطه، جلسه اول آموزش پیشرفته ما را تماشا کنید. (برای تماشا اینجا را کلیک کنید)
درباره سند تفویض وکالت بشنوید
پادکست محضرچی با موضوع سند تفویض وکالت را از اینجا بشنوید:
نمونه سند وکالت
در عکس بالا که نمونه ای از سند وکالت محضری است به قسمت سایر اطلاعات در خصوص عبارت حق توکیل به غیر دقت کنید.
قوانین و بخشنامهها در خصوص حق توکیل به غیر و تفویض وکالت
ماده 673 قانون مدنی: اگر وکیل که وکالت در توکیل نداشته، انجام امری را که در آن وکالت دارد به شخص ثالثی واگذار کند، هر یک از وکیل و شخص ثالث در مقابل موکل نسبت به خساراتی که مسبب محسوب می شود مسوول خواهد بود. [ماده 673 قانون مدنی به مسئولیت وکیل و شخص ثالث در صورت تفویض وکالت بدون حق توکیل به غیر میپردازد. این ماده بیان میکند که اگر وکیل بدون اجازه موکل، وکالت خود را به شخص دیگری واگذار کند، هر دوی آنها باید خسارتی را که به موکل وارد میشود جبران کنند. این ماده بر اساس اصل اعتماد و امانت در وکالت استوار است و هدف آن حفظ منافع موکل است.]
ردیف 130 مجموعه بخشنامههای ثبتی: اگر در سند وكالت با حق توكيل غیر، کلمه ولو كراراً قيد نشده ولی نسبت به آن وکالت، تفویض های مکرر انجام شده، میتوان به استناد آن معامله انجام داد یا خیر؟ چنانچه وکیل کلیه اختیارات خود را نسبت به وکالت مورد نظر، به دیگری تفویض نماید، با در نظر گرفتن اینکه حق توكيل غیر نیز جزء اختیاراتی بوده که به غیر تفویض شده لذا تنظیم سند به استناد اسناد فوق الذكر بلااشکال است.
ردیف 253 مجموعه بخشنامه های ثبتی: با عنایت به دکترین حقوقی، وکلای توکیلی مگر در مواردِ مصرح، وکیل موکل می باشند و بنابراین فوت احدي از وکلا تاثیری در اعتبار وکالت سایرین ندارد.
ردیف 254 مجموعه بخشنامه های ثبتی: با استعفای وکیل دوم انجام مورد وکالت توسط وکیل اول مغایرتی با مقررات ندارد.
همه بخشنامههای ثبتی مربوط به وکالت را از این لینک مشاهده کنید.
مراحل و مدارک تفویض وکالت
برای تفویض وکالت، وکیل باید با کارت ملی و سند وکالتنامه (اصل یا کپی) به یک دفترخانه مراجعه کند.
وکیل میتواند برای تفویض وکالت به هر دفترخانهای مراجعه کند. اینکه وکالت اولی در همان دفترخانهای که وکیل در حال حاضر به آن رفته است یا در دفترخانهای دیگر تنظیم شده باشد، فرقی نمیکند.
برای تفویض وکالت، حضور فقط وکیل کافی است و نیازی به حضور موکل یا وکیل جدید که قرار است وکالت به او تفویض شود، نیست.
در نهایت دفترخانه با استعلام از دفترخانهای که وکالت اولی را تنظیم کرده است، سند تفویض وکالت را تنظیم میکند. استعلام وکالتنامهها برای تفویض وکالت به دو دسته تقسیم میشود. نحوه استعلام سند وکالت از دفترخانه دیگر را از اینجا بخوانید.
سلام من یک وکالت به برادرم برای انحصار وراثت پدر دادم و تمام اموال ارثیه پدری را به او بخشیدم و او متقبل شده بود که در مقابل این امر به من مبلغی پول و یک ماشین تحویل بدهد اما بعد از گذشت ۳ سال به هیچ کدام از تعهداتش عمل نکرد میخواستم ببینم آیا میتونم وکالتمو باطل کنم و سهممو پس بگیرم
با سلام؛ پاسخ به سوال شما بستگی به نوع سندی دارد که شما به برادرتان دادهاید:
اگر صرفاً یک «وکالتنامه کاری» برای انحصار وراثت دادهاید: بله، شما میتوانید این وکالت را در هر زمان در یک دفتر اسناد رسمی عزل (باطل) کنید.
اگر «وکالت فروش بلاعزل» دادهاید: شما دیگر نمیتوانید این وکالت را یکطرفه باطل کنید.
اگر در قالب یک «سند صلح» یا «اقرارنامه» یا «هبهنامه»، سهمالارث خود را به ایشان بخشیدهاید: این دیگر یک وکالت ساده نیست، بلکه یک انتقال مالکیت است. باطل کردن چنین سندی بسیار دشوار است و تنها در صورتی ممکن است که بتوانید در دادگاه ثابت کنید که این انتقال بر اساس یک «قرارداد معوض» بوده (یعنی در قبال پول و ماشین) و برادرتان به تعهد خود عمل نکرده است.
اثبات تعهد شفاهی برادرتان برای پرداخت پول و ماشین، بسیار سخت است. اکیداً توصیه میشود با در دست داشتن کلیه مدارکی که امضا کردهاید، به یک وکیل دادگستری مراجعه و از ایشان مشاوره دقیق بگیرید.
121 دیدگاه. Leave new
سلام من یک وکالت به برادرم برای انحصار وراثت پدر دادم و تمام اموال ارثیه پدری را به او بخشیدم و او متقبل شده بود که در مقابل این امر به من مبلغی پول و یک ماشین تحویل بدهد اما بعد از گذشت ۳ سال به هیچ کدام از تعهداتش عمل نکرد میخواستم ببینم آیا میتونم وکالتمو باطل کنم و سهممو پس بگیرم
جناب آقای مسعود،
با سلام؛ پاسخ به سوال شما بستگی به نوع سندی دارد که شما به برادرتان دادهاید:
اثبات تعهد شفاهی برادرتان برای پرداخت پول و ماشین، بسیار سخت است. اکیداً توصیه میشود با در دست داشتن کلیه مدارکی که امضا کردهاید، به یک وکیل دادگستری مراجعه و از ایشان مشاوره دقیق بگیرید.