آشنایی با تغییرات قانون مالیات در حذف گواهی ماده 187 و تأثیر بخشنامه 63002 بر نقل و انتقال املاک. شفافیت، کاهش اختلافات و تسهیل فرایندهای مالیاتی
تحولی جدید در قوانین مالیاتی: حذف گواهی ماده 187 و تسهیل نقل و انتقال املاک
قانون الزام به ثبت رسمی معاملات: شفافسازی مالیاتی و کاهش موانع
قوانین مالیاتی همواره یکی از چالشهای اساسی در حوزه معاملات املاک بوده است. با تصویب قوانین جدید و بخشنامههای مرتبط، فرآیندهای مالیاتی سادهتر شده و امکان نقل و انتقال املاک با کاهش موانع فراهم آمده است. در ادامه به بررسی تغییرات اخیر، از جمله حذف گواهی ماده 187 و تأثیرات آن میپردازیم.
حذف گواهی ماده 187: رویکرد جدید قانون
یکی از موانع پیشین برای نقل و انتقال املاک، اخذ گواهی ماده 187 قانون مالیاتهای مستقیم بود. با اجرای قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول از تاریخ 1403/4/2، این گواهی حذف و محاسبه مالیات مستقیماً در دفاتر اسناد رسمی انجام میشود. این تغییر موجب صرفهجویی در زمان و کاهش مراجعات اداری شده است.
نحوه محاسبه مالیات نقل و انتقال املاک
مالیات نقل و انتقال املاک براساس ارزش معاملاتی املاک محاسبه میشود:
نرخ 5 درصد برای مالیات نقل و انتقال قطعی.
نرخ 2 درصد برای مالیات حق واگذاری محل.
در مواردی که ارزش معاملاتی کمتر از 25 برابر ارزش اعلامی باشد، 25 برابر بهعنوان مبنا تعیین میشود.
بخشنامه 63002: جزئیات و نوآوریها
این بخشنامه که در تاریخ 1403/8/26 صادر شده است، شفافیت و کاهش موانع را در اولویت قرار داده است. از جمله ویژگیهای این بخشنامه میتوان به تعیین دقیق مراجع تشخیص کاربری املاک و جلوگیری از اختلاف میان ممیز و مؤدی اشاره کرد.
کاهش اختلافات مالیاتی میان ممیز و مؤدی
یکی از اهداف این بخشنامه، کاهش اختلافات میان ممیز و مؤدی است. برای مثال، تنها املاکی با کاربری تجاری یا اداری مشمول مالیات حق واگذاری محل هستند و مراجع ذیصلاح برای تشخیص این کاربریها مشخص شدهاند.
معافیتهای جدید مالیاتی
بخشنامه مذکور سازوکاری فراهم کرده که مؤدیان برای درخواست معافیت یا کاهش مالیات نیازی به مراجعه مکرر به ادارات مالیاتی ندارند. استعلامات لازم مستقیماً توسط دفاتر اسناد رسمی انجام میشود.
عدم نیاز به ارسال اظهارنامه
مطابق بند 5 این بخشنامه، مؤدیانی که مالیات مربوط به نقل و انتقال املاک را پرداخت کردهاند، نیازی به ارسال اظهارنامه موضوع ماده 80 قانون مالیاتهای مستقیم ندارند.
نتیجهگیری
قانون جدید و بخشنامه 63002 گامی مؤثر در تسهیل فرایندهای مالیاتی مرتبط با نقل و انتقال املاک است. این تغییرات نه تنها موجب کاهش زمان و هزینه میشوند، بلکه شفافیت بیشتری در معاملات رسمی ایجاد کردهاند.
پرسشهای متداول
خیر، این گواهی حذف شده است و تمام فرآیندها از طریق دفاتر اسناد رسمی انجام میشود.
نرخ مالیات 5 درصد ارزش معاملاتی ملک است و برای حق واگذاری محل نیز 2 درصد اعمال میشود.
خیر، پس از پرداخت مالیات در دفترخانه، نیازی به ارسال اظهارنامه نیست.
مراجع ذیصلاح تعیین شده و در موارد خاص، استعلام از ستاد سازمان امور مالیاتی انجام میشود.
دفاتر اسناد رسمی مستقیماً استعلام لازم را انجام میدهند و مؤدی نیازی به مراجعه ندارد.