مقدمه
کانون سردفتران و دفتریاران تهران، هر هفته در روزهای یکشنبه، میزبان گردهمایی حرفه‌ای با حضور سردفتران، دفتریاران و کارکنان دفاتر اسناد رسمی است. این جلسات فرصتی ارزشمند برای تبادل نظر، بررسی چالش‌های روزمره و طرح سوالات تخصصی در حوزه دفاتر اسناد رسمی فراهم می‌کند. مطالب ارائه‌شده در این گزارش، صرفاً بازتاب دیدگاه‌ها و اجماع حاضران در جلسه بوده و جنبه الزامی یا قانونی ندارد.
همکاران و علاقه‌مندان می‌توانند در این جلسات که هر هفته حدود ساعت ۱۶ در تهران، خیابان مطهری، روبه‌روی سنایی برگزار می‌شود، شرکت کنند (در صورت تعطیلی رسمی، جلسه برگزار نخواهد شد).
بررسی پیش‌نویس انتقال اجرایی قدیمی و فوت متعهد
در این بخش، موضوع پیش‌نویسی که در سال ۱۳۹۶ صادر شده و متعهد آن در سال ۱۴۰۰ فوت کرده مطرح شد. بر اساس ماده ۱۹ آیین‌نامه اجرا، در صورت فوت متعهد پیش از صدور اجرائیه، وراث باید معرفی شوند. همچنین، ماده ۱۲۰ آیین‌نامه و ماده ۳۱ قانون اجرای احکام مدنی نیز در این موارد تعیین تکلیف می‌کنند. در هر صورت، معرفی وراث از سوی متعهدله الزامی است.
رعایت ماده ۵۴ در نامه‌های اجرایی ستاد فرمان حضرت امام
تمام نامه‌های اجرایی مربوط به ستاد فرمان حضرت امام باید طبق ماده ۵۴ آیین‌نامه انجام شود. رعایت دقیق این ماده برای جلوگیری از مشکلات بعدی الزامی است.
انتقال مغازه و موضوع سرقفلی
در خصوص قولنامه یک مغازه که سرقفلی در آن ذکر نشده، دو دیدگاه مطرح شد:
۱. انتقال مغازه شامل سرقفلی نیز هست.
۲. سرقفلی حقی مستقل از مالکیت است و می‌تواند نزد مالک باقی بماند.
دیدگاه دوم قوی‌تر ارزیابی شد. به کد ۷۲۹ مجموعه بخشنامه‌های ثبتی نیز استناد شد.
سوالات شخصی بر اساس صورت‌مجلس
طرح پرسش‌های شخصی مرتبط با صورت‌مجلس از جمله مواردی بود که در این جلسه مطرح شد و پاسخ‌ها بر اساس رویه‌های جاری ارائه گردید.
ماهیت مالی یا غیرمالی برخی اسناد
در اسنادی که مبلغ به صورت منجز قید نشده باشد، ماهیت آن‌ها غیرمالی تلقی می‌شود. پیشنهاد شد رأی وحدت رویه مرتبط نیز مورد مطالعه قرار گیرد.
ارجاع به اسناد عادی و موضوع تسجیل
ارجاع به شماره یک سند عادی در سند رسمی، به معنای «تسجیل سند عادی» نیست و مشمول ماده ۹۰ آیین‌نامه قانون دفاتر اسناد رسمی نمی‌شود.
تنظیم اقرارنامه‌های ناقل یا غیر ناقل حق
اقرارنامه‌ها در صورتی که به انتقال حق منجر شوند، باید مطابق قوانین تنظیم گردند. اقرار به «انتقال کلیه حقوق» بدون شرایط لازم، ناقل حق محسوب نمی‌شود، اما می‌توان اقرار کرد که در صورت بروز مشکل پاسخگو خواهد بود.
الزام به تنظیم سند انتقال اجرایی و لزوم ذکر پلاک ثبتی
در مواردی که دادگاه الزام به تنظیم سند انتقال اجرایی صادر می‌کند، ذکر پلاک ثبتی در مورد املاک ضروری است، حتی اگر سایر اموال مانند سپرده بانکی نیز در حکم آمده باشد.
کاهش صلاحیت دفاتر در تقسیم‌نامه‌ها
برخی همکاران نسبت به کاهش صلاحیت دفاتر در زمینه تقسیم‌نامه‌ها و تبصره ۳ ماده ۱۴ قانون الزام ابراز نگرانی کردند.
نیاز یا عدم نیاز به تامین اجتماعی در صلح سرقفلی
در خصوص لزوم اخذ مفاصاحساب تامین اجتماعی در صلح سرقفلی، نظر غالب این بود که نیازی نیست، اما برخی با استناد به ماده ۳۷ و بند (ج) ماده ۱ قانون تسهیل تنظیم اسناد نظر متفاوتی داشتند.
نتیجه‌گیری
جلسات هفتگی کانون سردفتران و دفتریاران تهران، محلی برای هم‌اندیشی، بررسی مشکلات روزمره دفاتر اسناد رسمی و تبادل تجربیات ارزشمند است. ادامه حضور فعال همکاران می‌تواند در ارتقاء کیفیت خدمات حقوقی و ثبتی موثر باشد.
