این بخشنامه به بررسی نحوهٔ محاسبه حق الثبت و حق التحریر اسناد اقرار به وصول مهریه، بذل مهریه، ابراء ذمه زوج، هبه و صلح مهریه در این موارد می‌پردازد: 1. مواردی که مهریه سکه تعیین شده باشد. 2. مواردی که مهریه جزء اموال غیر منقول باشد. 3. مواردی که مهریه از طرف زوجه به زوج صلح شود.
نظر به رویه‌های متعددی که در رابطه با وصول حقوق متعلقه نسبت به تنظیم اسناد اقرار به وصول، بذل، ابراء ذمه زوج از پرداخت مهریه یا هبه آن در دفتر اسناد رسمی اتخاذ می‌گردد، مقرر می‌دارد:
۱. در مواردی که مهریه سکه تعیین گردیده، تسعیر سکه توسط سردفتر ممنوع است. از آنجا که به ثبت واقعه ازدواج حق الثبت تعلق نمی‌گیرد و اقرار به وصول، بذل، ابراء ذمه زوج، هبه مهریه فرع بر اصل نکاح می‌باشد، بنابراین اسناد مزبور غیر مالی تلقی می‌گردند و حق الثبت مشمول ماده ۱۲۴ قانون ثبت و حق التحریر مطابق جدول اسناد غیر مالی (ردیف ۳ – اقرارنامه) است و اقدام سردفتر در تسعیر سکه به نرخ روز در محاسبه حق الثبت و حق التحریر در ماهیت سند تنظیمی (از جهت مالی یا غیر مالی بودن) تأثیری نخواهد داشت. مضافاً در قوانین و مقررات جاری برای سردفتر صلاحیت تسعیر سکه پیش‌بینی نگردیده است.
۲. در مواردی که مهریه جزء اموال غیر منقول است، با توجه به اینکه قبلاً در زمان ثبت آن حقوق قانونی وصول گردیده، لذا اعراض زوجه از حقوق خود نسبت به آن به موجب اقرار، بذل یا هبه آن به زوج غیرمالی تلقی می‌گردد و حق الثبت مشمول ماده ۱۲۴ قانون ثبت و حق التحریر مطابق جدول اسناد غیر مالی (ردیف ۳ – اقرارنامه) است.
۳. چنانچه مهریه از طرف زوجه به زوج صلح گردد، مبنای وصول حقوق متعلقه موضوع بندهای ۱ و ۲ ماده ۵۰ قانون دفاتر اسناد رسمی مصوب سال ۱۳۵۴، مال الصلح مقرر مابین طرفین می‌باشد و در اسناد صلح غیر معوض تعرفه حق التحریر مطابق تعرفه سایر اسناد غیر مالی وصول گردد.
به موجب این بخشنامه بندهای ۱۵۱ مجموعه بخشنامه‌های ثبتی، آرای وحدت رویه کانون سردفتران و دفتریاران (بند ۲ شماره ۳۷/۵۱۰۵۹ مورخ ۸۳/۱۲/۱۹ – ردیف ۱۳۲ مجموعه بخشنامه‌های ثبتی)، (بند ۲ شماره ۴۰/۱۰۴۴۰ مورخ ۸۴/۱۱/۳۰ – ردیف ۱۴۴ مجموعه بخشنامه‌های ثبتی)، (بند ۲ شماره ۲۹/۲۶۸۰۴ مورخ ۸۶/۶/۱۸ – ردیف ۱۷۷ مجموعه بخشنامه‌های ثبتی) و (شماره ۷۰/۳۲۰۱ مورخ ۹۳/۵/۱۹ – ردیف ۲۲۳ مجموعه بخشنامه‌های ثبتی) و سایر مقررات مغایر لغو می‌گردد.
مراتب به دفاتر اسناد رسمی ابلاغ گردد. نظارت بر حسن اجرای بخشنامه بر عهده مدیران کل ثبت اسناد و املاک استانها می‌باشد.
مهدی اقبال | بخشنامه شماره ۱۴۰۰/۲۳۸۳۴۱ مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۲۴ معاونت محترم امور اسناد | خطاب به ادارات کل ثبت استانها | کد ۱۱۴۴ مجموعه بخشنامه های ثبتی
