کانون سردفتران و دفتریاران تهران هر هفته میزبان جلسات پرسش و پاسخ حقوقی است. در جلسه اخیر، موضوعاتی مانند تعهد مالی، ابطال اقرار بهای ثمنیه، اجاره و سرقفلی املاک، معافیت مالیاتی، و مبایعه‌نامه مورد بحث قرار گرفت. این نشست فرصتی برای بررسی قوانین و تبادل نظر درباره مسائل حرفه‌ای است و نکات کلیدی آن در این گزارش ارائه شده است.
خلاصه جلسات کانون سردفتران و دفتریاران تهران هفته اول آذر 1403
به‌روزرسانی: ساعاتی پیش
مقدمه‌ای بر جلسات پرسش و پاسخ کانون سردفتران
کانون سردفتران و دفتریاران تهران، هر هفته در روزهای یکشنبه میزبان جلساتی است که با حضور سردفتران، دفتریاران، و کارمندان دفاتر اسناد رسمی برگزار می‌شود. در این جلسات، شرکت‌کنندگان به بحث و تبادل نظر درباره موضوعات مختلف حرفه‌ای پرداخته و سوالات و دغدغه‌های خود را مطرح می‌کنند. در ادامه، خلاصه‌ای از مباحث مطرح‌شده در یکی از این جلسات ارائه می‌شود. لازم به ذکر است که این مطالب صرفاً بازتاب اجماع نظرات حاضرین در جلسه بوده و الزاماً جنبه قانونی یا لازم‌الاتباع ندارند.
در ادامه به خلاصه جلسه ۴ آذر ۱۴۰۳ خواهیم پرداخت.
تعهد مالی ماهانه
سؤال: فردی می‌خواهد تعهد دهد که ماهانه ۱۰۰ میلیون تومان به همسر و فرزند خود بپردازد. چه سندی باید تنظیم شود؟
پاسخ: در این موارد، سند تعهد مالی با قید مدت تنظیم می‌شود. مبلغ مورد تعهد × مدت = مبنای محاسبه حق‌الثبت و حق‌التحریر است.
ابطال یا فسخ اقرار بهای ثمنیه
سؤال: آیا ابطال یا فسخ اقرار بهای ثمنیه عرصه و اعیان امکان‌پذیر است؟
پاسخ: ابطال سند فقط در صلاحیت محاکم دادگستری است. انکار پس از اقرار نیز مسموع نیست. اقرار تنها در صورتی قابل فسخ است که دلیل بر فساد اقرار ارائه شود (مواد ۱۲۷۲ و ۱۲۷۷ قانون مدنی).
اجاره و سرقفلی املاک
سؤال: اگر یکی از مالکین ملک در قید بازداشت باشد، آیا می‌توان اجاره یا صلح سرقفلی تنظیم کرد؟
پاسخ: بازداشت ملک به معنای بازداشت منافع نیست (ماده ۱۰۳ قانون اجرای احکام مدنی). با استعلام از مرجع بازداشت‌کننده، در صورت عدم بازداشت منافع، تنظیم سند بلامانع است.
استعلامات لازم برای صلح سرقفلی
سؤال: در صلح سه دانگ سرقفلی به مالک شش دانگ عین، چه استعلاماتی لازم است؟
پاسخ: استعلام دارایی و بیمه یا استفاده از قانون تسهیل ممکن است. مبلغ سرقفلی طبق توافق طرفین یا مبلغ واقعی ذکر می‌شود.
معافیت مالیاتی نقل و انتقال املاک
سؤال: آیا نقل و انتقال قطعی املاک توسط شرکت‌های تعاونی مسکن به اعضای آن‌ها معاف از مالیات است؟
پاسخ: بله، طبق ماده ۶۵ قانون مالیات‌های مستقیم، تنظیم سند بدون استعلام دارایی برای اعضای اصلی تعاونی مجاز است.
مبایعه‌نامه و مفاصاحساب مالیاتی
سؤال: آیا اخذ مفاصاحساب دارایی در تنظیم مبایعه‌نامه الزامی است؟
پاسخ: خیر، تنها ارزش معاملاتی برای محاسبه حق‌الثبت و حق‌التحریر مورد نیاز است.
وکالت بلاعزل برای مسکن مهر و ملی
سؤال: آیا وکالت بلاعزل برای املاک مسکن مهر یا ملی مجاز است و آیا مالیات به آن تعلق می‌گیرد؟
پاسخ: اگر در قرارداد حق اعطای وکالت سلب نشده باشد، تنظیم وکالت بلامانع است. درباره مالیات، تفسیر قوانین مختلف است؛ اما بیشتر اسناد رسمی را شامل می‌شود.
وکالت صلح سرقفلی و دارایی
سؤال: آیا وکالت صلح سرقفلی مشمول دارایی است؟
پاسخ: خیر.
گواهی امضا اقرارنامه‌ها
سؤال: آیا اقرارنامه‌ای که فرد در آن حق و حقوق خود را از شرکت اعلام می‌کند، قابل گواهی امضا است؟
پاسخ: بله، اگر پرداخت وجه به‌طور منجز ذکر نشده باشد، گواهی امضا بلامانع است (ماده ۳۶ آیین‌نامه قانون دفاتر اسناد رسمی).
نتیجه‌گیری
جلسات کانون سردفتران و دفتریاران فرصتی عالی برای رفع ابهامات و تبادل نظر پیرامون موضوعات مختلف حقوقی است. توجه به قوانین و آیین‌نامه‌ها در تنظیم اسناد اهمیت ویژه‌ای دارد.
پرسش‌های متداول
تعهد مالی یک سند رسمی است که مبلغ و مدت پرداخت در آن ذکر می‌شود.
خیر، انکار پس از اقرار مسموع نیست.
بازداشت ملک به معنای جلوگیری از انتقال آن است.
بسته به نوع سند و تفسیر قانون ممکن است مالیات به آن تعلق گیرد.
اقرارنامه‌هایی که پرداخت وجه در آن به‌طور منجز ذکر نشده باشد.
