نظریه مشورتی دفتر حقوقی کانون سردفتران استان البرز تأکید دارد که الزامات تبصره ۹ ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات، تنها برای اسنادی که تحت سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی صادر میشوند، اعمال می‌گردد و سایر اسناد تابع مقررات عمومی هستند.
بررسی الزامات تنظیم اسناد املاک کشاورزی بر اساس قانون الزام به ثبت رسمی معاملات
به‌روزرسانی: ساعاتی پیش
نظریه مشورتی در خصوص تنظیم سند انتقال املاک کشاورزی و الزامات مربوطه
تحلیل ماده ۱۰ و تبصره‌های مرتبط
بررسی الزامات تنظیم اسناد املاک کشاورزی و استعلام‌های مربوطه طبق تبصره ۹ ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات.
نتایج نظریه مشورتی دفتر حقوقی
1. عدم الزام به استعلام برای اسناد خارج از شمول تبصره ۹ ماده ۱۰
بر اساس نظریه مشورتی، تکالیف مقرر در تبصره ۹ ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات، تنها به اسنادی که در نتیجه اجرای سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی و بر مبنای مقررات تبصره مذکور صادر میشوند، محدود می‌شود.
2. تفکیک اسناد مالکیت حدنگاری‌شده و دیگر اسناد کشاورزی
اسناد مالکیتی که بر اساس مقررات دیگر صادر شده‌اند، تابع احکام و مقررات خاص خود هستند و مشمول الزامات تبصره ۹ ماده ۱۰ نخواهند بود.
3. نقش سردفتر در تنظیم اسناد کشاورزی
سردفتر تنها در موارد مشخص‌شده در تبصره ۹ و برای اسناد مرتبط با سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی، موظف به رعایت این الزامات است.
نکات کلیدی برای سردفتران
استعلام از جهاد کشاورزی
سردفتران برای تنظیم اسناد انتقال املاک کشاورزی مشمول مقررات تبصره ۹، باید استعلام لازم را از اداره جهاد کشاورزی انجام دهند.
تفکیک اسناد حدنگاری‌شده و غیرحدنگاری‌شده
تنظیم اسناد مشاع در اراضی کشاورزی صرفاً برای اسنادی که تحت تبصره ۹ و پس از راه‌اندازی سامانه ساماندهی صادر میشوند، الزامی است.
پرسش‌های متداول
خیر، تنها برای املاکی که تحت تبصره ۹ ماده ۱۰ و سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی قرار دارند، این الزام وجود دارد.
خیر، الزامات تبصره ۹ تنها برای اسناد حدنگاری‌شده صادرشده تحت سامانه ساماندهی اسناد غیررسمی اعمال می‌شود.
سردفتران در تنظیم اسناد غیرمشمول، نیازی به رعایت الزامات خاص تبصره ۹ ندارند و طبق قوانین عمومی تنظیم اسناد اقدام می‌کنند.
نسخه کامل متن رسمی
تاریخ: 1403/8/19، شماره: ۵۰۶۲/ک/ص/۰۳
کانون سردفتران و دفتریاران استان البرز
سردفتر محترم دفتر اسناد رسمی ۲۷۱ ساوجبلاغ
با سلام و احترام
بازگشت به شماره ۲۵۷ مورخه ۱۴۰۳/۰۸/۱۰ بدین وسیله نظریه مشورتی دفتر حقوقی و حمایت قضایی کانون سردفتران و دفتریاران استان البرز در خصوص این پرسش که:
- با توجه به اینکه طبق فرازی از تبصره ۹ ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول که اشعار می‌دارد تنظیم سند اعمال حقوقی موضوع ماده ۱ این قانون، در خصوص اراضی با کاربری کشاورزی مبنی بر حفظ کاربری و بهره برداری کشاورزی است، آیا سردفتر مجاز به تنظیم سند انتقال املاک با کاربری کشاورزی طبق قانون تسهیل تنظیم اسناد در دفاتر اسناد رسمی مصوب ۱۳۸۵ و آیین نامه اجرایی مربوطه و بدون اخذ استعلام از اداره جهاد کشاورزی میباشد یا خیر؟
- آیا رعایت بندهای چهارگانه تبصره ۹ ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول در خصوص تنظیم سند اعمال حقوقی موضوع ماده ۱ قانون مذکور به صورت مشاع در اراضی کشاورزی، صرفاً در خصوص اسناد مفروز و حدنگار که در اجرای تبصره ۹ ماده ۱۰ قانون مذکور توسط سازمان ثبت اسناد و املاک صادر می‌گردد، الزامی میباشد و یا در خصوص تمامی اسناد مالکیت با کاربری کشاورزی باید توسط سردفتر لحاظ و اعمال گردد؟
به شرح زیر اعلام می‌گردد:
تکلیف مقرر در تبصره ۹ ماده ۱۰ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول صرفاً مشمول اسنادی که در اجرای مقررات تبصره یاد شده (مسبوق به سند عادی) و پس از راه اندازی “سامانه ساماندهی اسناد غیر رسمی” ماده ۱۰ آن قانون صادر میشوند خواهد شد و به اسناد مالکیتی که در اجرای مقررات دیگر صادر شده یا میشوند و تابع احکام و مقررات خاص خود هستند تسری ندارد.
رئیس دفتر حقوقی و حمایت قضایی کانون سردفتران و دفتریاران استان البرز، امير حسيني جلیلیان
