ایجاد دو سامانه موازی «کاتب» و «خودنویس» برای ثبت قراردادهای املاک، باعث ایجاد سردرگمی در میان مردم شده است. این مطلب تفاوت‌ها و نحوه استفاده از این سامانه‌ها را بررسی می‌کند و به شما کمک می‌کند تصمیم بهتری برای ثبت قراردادهای ملکی خود بگیرید.
مقایسه سامانه‌های «کاتب» و «خودنویس»: تخصصی شدن ثبت معاملات املاک در ایران
به‌روزرسانی: ساعاتی پیش
مقایسه سامانه‌های «کاتب» و «خودنویس»
سامانه‌های ثبت معاملات ملکی در ایران، با هدف شفافیت و تخصصی‌تر شدن، در دو مسیر متفاوت فعالیت می‌کنند؛ اما آیا این دوگانگی باعث تسهیل یا سردرگمی شده است؟
معرفی سامانه‌ها
در راستای اجرای قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول، دو سامانه موازی برای ثبت قراردادهای اجاره و خرید و فروش مسکن ایجاد شده‌اند:
- سامانه کاتب: طراحی شده توسط سازمان ثبت اسناد و املاک با همکاری کانون سردفتران و دفتریاران.
- سامانه خودنویس: راه‌اندازی شده توسط وزارت راه و شهرسازی برای استفاده عمومی.
تفاوت‌های کلیدی میان سامانه کاتب و خودنویس
| ویژگی | سامانه کاتب | سامانه خودنویس |
|---|---|---|
| مخاطب هدف | مشاوران املاک دارای مجوز | عموم مردم (افراد حقیقی و حقوقی) |
| سطح دسترسی | بیشتر محدود به مشاوران املاک | آزاد برای همه کاربران |
| هدف اصلی | تخصصی‌سازی و کاهش مشکلات حقوقی | دسترسی آسان برای عموم |
| اتصال به بانک اطلاعاتی | متصل به بانک‌های اطلاعاتی دولتی | ندارد |
ویژگی‌های سامانه کاتب
- محدود به افراد دارای مجوز: تنها مشاوران املاک ثبت‌شده امکان استفاده از این سامانه را دارند.
- البته در آینده نزدیک افراد می‌توانند خودشان قرارداد یکسان در این سامانه ثبت کنند. (مشاهده آموزش از این لینک)
- دو نوع خدمات:
- قراردادهای مشمول قانون الزام (اسناد از تاریخ ۳ تیر ۱۴۰۳ به بعد).
- قراردادهای خارج از قانون الزام (قراردادهای پیش از این تاریخ).
- اتصال به بانک‌های اطلاعاتی: اطلاعات ثبت‌شده در سامانه کاتب با سیستم‌های دیگر یکپارچه است.
- کاهش ریسک حقوقی: ثبت قراردادها تنها توسط متخصصان انجام می‌شود.
ویژگی‌های سامانه خودنویس
- دسترسی عمومی: هر فردی می‌تواند قرارداد خود را در این سامانه ثبت کند.
- سادگی استفاده: افراد با کمترین دانش حقوقی نیز می‌توانند از این سامانه بهره ببرند.
- عدم الزام به مجوز: کافی‌نت‌ها و افراد فاقد مجوز نیز به ثبت قرارداد می‌پردازند.
مزایا و معایب سامانه‌ها
سامانه کاتب
- مزایا:
- تخصصی و ایمن.
- کاهش دعاوی حقوقی.
- معایب:
- دسترسی محدود برای عموم.
سامانه خودنویس
- مزایا:
- دسترسی ساده و گسترده.
- معایب:
- ایجاد چالش‌های حقوقی به دلیل عدم تخصص کاربران.
چگونه از سامانه‌ها استفاده کنیم؟
- برای مشاوران املاک: وارد سامانه کاتب شوید، اطلاعات شناسنامه‌ای و کد ملی خود را وارد کنید، و یکی از دو گزینه قراردادهای «مشمول قانون الزام» یا «خارج از قانون الزام» را انتخاب کنید.
- برای افراد حقیقی: با مراجعه به سامانه خودنویس، اطلاعات قرارداد خود را ثبت کرده و تأییدیه دریافت کنید.
