آیا به وجه التزام قراردادی در اسناد رسمی حق‌الثبت و حق‌التحریر تعلق می‌گیرد؟ پاسخ این پرسش کلیدی را به همراه جزئیات محاسبات قانونی، در این مطلب بررسی کرده‌ایم
آیا وجه التزام در اسناد رسمی قولنامه مشمول حق‌الثبت و حق‌التحریر میشود؟
همه‌چیز درباره وجه التزام در اسناد رسمی و محاسبه حق‌التحریر
در پاسخ به پرسش‌های مطرح‌شده درباره تعلق حق‌الثبت و حق‌التحریر به وجه التزام قراردادی، رئیس دفتر حقوقی و حمایت قضایی کانون سردفتران و دفتریاران استان البرز در نظریه مشورتی خود چنین اعلام کرده است:
به وجه التزام و وجه الضمان، در صورتی که وثیقه‌ای برای آن در نظر گرفته نشده باشد، حق‌الثبت تعلق نمیگیرد. بااین‌حال، اصل بر تعلق حق‌التحریر به اسناد است، مگر آنکه مستند قانونی برای معافیت وجود داشته باشد.
همچنین محاسبه حق‌التحریر این موارد براساس جدول ۴ تعرفه حق‌التحریر صورت می‌گیرد. در صورتی که وجه التزام به‌صورت روزانه تعیین شده باشد، مبلغ یک روز به‌عنوان مبنای محاسبه در نظر گرفته میشود.
متن کامل این نظریه مشورتی به قرار زیر است
تاریخ: ۱۴۰۳/۱۱/۰۶
شماره:۵۲۴۲/ک/ص/۰۳
کانون سردفتران و دفتریاران استان البرز
سردفتر محترم دفتر اسناد رسمی ۱۳۰ کرج
با سلام و احترام
بازگشت به شماره ۶۶۰ مورخه ۱۴۰۳/۰۹/۲۹ بدین وسیله نظریه مشورتی دفتر حقوقی و حمایت قضایی کانون سردفتران و دفتر یاران استان البرز در خصوص این پرسش:
الف: آیا به وجه التزام قراردادی روزانه یا مقطوع در استاد قولنامه، تعهد به بیع، مشارکت در ساخت و غیره موضوع ماده ۲ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول، حق الثبت و حق التحرير تعلق می‌گیرد یا خیر؟
ب: چنانچه به اسناد موضوع ماده ۲ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیر منقول حق الثبت و حق التحرير تعلق گیرد برای محاسبه حق التحریر با فرض روزانه بودن وجه التزام خسارت نحوه محاسبه حق التحرير وجه التزام مطابق کدام یکی از جداول بخشنامه حق التحرير خواهد بود؟
به شرح زیر اعلام می‌گردد:
الف: مطابق ماده ۵۱ قانون دفاتر اسناد رسمی، به وجه التزام و وجه الضمان خواه راساً موضوع سند باشد یا در ضمن معامله یا عقد دیگری شرط شده باشد و برای آن وثیقه گرفته نشده باشد، حق الثبت تعلق نمیگیرد و حق الثبت نیز مطابق ماده ۱۲۳ قانون وصول برخی درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین از مأخذ اسناد مالی تعلق خواهد گرفت. ضمناً اصل بر تعلق حق التحریر به اسناد است و عدم تعلق آن نیاز به مستند و دلیل قانونی دارد و معافیت از حق الثبت دلیل بر معافیت از حق التحریر نمیباشد.
بخشنامه شماره ۳۴/۴۵۶۹۷ مورخه ۸۳/۱۱/۲۶ و ۳۸/۳۰۴۸۱ مورخه ۸۴/۰۶/۰۸ کانون سردفتران و دفتریاران مرکز مندرج در ردیف ۱۲۳ و ۱۳۶ مجموعه بخشنامه‌های ثبتی نیز موید همین نظر است.
ب: صرف نظر از اینکه محاسبه حق التحریر اسناد مفروض در سوال، مطابق جدول ۴ تعرفه حق التحرير موضوع بخشنامه شماره ۱۴۰۳/۹۷۶۷۰ مورخه ۱۴۰۳/۰۵/۳۱ سازمان ثبت اسناد و املاک کشور خواهد بود؛ چنانچه وجه التزام به صورت روزانه مقرر گردیده باشد (به عنوان مثال روزی x مبلغ) با امعان نظر به ماده ۳۶ آیین نامه دفاتر اسناد رسمی مصوب ۱۴۰۰ همان مبلغی خواهد بود که به صراحت در سند قید شده و آن همان مبلغ مقرر یک روز خواهد بود.
رئیس دفتر حقوقی و حمایت قضایی کانون سردفتران و دفتریاران استان البرز، امیر حسینی جلیلیان
