در این پست جامع، نظر مشورتی کانون سردفتران و دفتریاران استان قم در خصوص نحوه اجرای تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول در دفاتر اسناد رسمی استان قم به طور کامل بررسی شده است.
راهنمای جامع اجرای تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول در دفاتر اسناد رسمی
نکات کلیدی در اجرای تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام برای دفاتر اسناد رسمی
با توجه به سؤالات مکرر همکاران محترم در دفاتر اسناد رسمی استان قم، کانون سردفتران و دفتریاران استان قم اقدام به ارائه نظر مشورتی در خصوص نحوه اجرای تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول کرده است. در این پست، به بررسی جزئیات این نظر مشورتی و نکات کلیدی مرتبط با آن می‌پردازیم.
اجرای تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام از چه تاریخی آغاز می‌شود؟
با توجه به بهینه‌سازی سامانه ثبت الکترونیک اسناد و اقدامات سازمان امور مالیاتی، دفاتر اسناد رسمی از تاریخ اول اسفندماه سال جاری موظف به اجرای حکم مندرج در تبصره ۲ ماده ۱ قانون مذکور مبنی بر دریافت مالیات، حق‌الثبت و حق‌التحریر از اسناد وکالت بلاعزل انتقال مالکیت کلیه اموال غیرمنقول دارای سند مالکیت دفترچه‌ای یا کاداستری (حدنگار)، معادل هزینه‌ی انتقال قطعی آن‌ها می‌باشند.
نکات مهم در اجرای تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام
- تنظیم سند انتقال مالکیت تا 9 ماه پس از تنظیم سند وکالت بلاعزل، مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال و حق‌الثبت نمی‌باشد.
- تنظیم سند تفویض وکالت بلاعزل حتی قبل از انقضاء مدت 9 ماه و نیز تفویض وکالتنامه‌های تنظیمی قبل از الزامی شدن حکم مندرج در تبصره 2 ماده یک قانون الزام، وکالت جدیدی است که مشمول حکم یاد‌شده می‌باشد.
- ثبت مراتب عزل یا استعفای وکیل مطلقا به منزله تنظیم وکالت جدید نمی‌باشد.
- در صورتی که وکالت جهت انتقال مالکیت به صورت بلاعزل تنظیم نشده باشد لکن پس از آن به هر نحو در سند رسمی دیگر (از جمله اقرار) موکل، حق عزل وکیل را از خود سلب و ساقط نماید، سند اخیر مشمول حکم مندرج در تبصره 2 ماده یک قانون الزام خواهد بود.
- با توجه به تصریح قسمت اخیر تبصره 2 ماده یک قانون الزام با درج عبارت “مالیات نقل و انتقال ملک”، در تنظیم و ثبت وکالت نامه های بلاعزل انتقال مالکیت املاک دارای حق واگذاری (تجاری یا اداری) نیازی به محاسبه و وصول مالیات حق واگذاری نبوده و در این گونه وکالت نامه ها صرفا مالیات نقل و انتقال ملک دریافت می گردد. بدیهی است اگر قبل از گذشت 9 ماه از تاریخ تنظیم وکالت، وکالتنامه مذکور منجر به تنظیم سند انتقال ملک گردد، سند انتقال تنظیمی، مشمول وصول و پرداخت مالیات حق و اگذاری (تجاری یا اداری) وصول نشده می باشد.
مواردی که مشمول حکم تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام نمی‌شوند
اسناد وکالت بلاعزلی که نسبت به کلیه اموال موکل بدون درج پلاک ثبتی یا مشخصات ملک خاصی تنظیم گردد.
اسناد وکالت بلاعزلی که موکل در زمان تنظیم و امضاء وکالتنامه، مالک رسمی موضوع وکالت نمی‌باشد.
اسناد وکالت بلاعزلی که فقط ناظر به انتقال حق واگذاری، سرقفلی، منافع و نظایر آن ها باشند.
نتیجه‌گیری
اجرای دقیق و صحیح تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول در دفاتر اسناد رسمی از اهمیت بسزایی برخوردار است. با مطالعه دقیق این پست و رعایت نکات ذکر شده، می‌توانید از بروز هرگونه مشکل در این زمینه جلوگیری کنید.
نسخه کامل متن رسمی
نظر به سؤالات مکرر همکاران محترم در دفاتر اسناد رسمی استان قم و به منظور ایجاد وحدت رویه در خصوص نحوه عمل به تکلیف مقرر در تبصره 2 ماده یک قانون الزام به ثبت رسمی اموال غیرمنقول، پس از بررسی و اعلام نظر موضوع در کمیسیون علمی – آموزشی کانون استان، اینک نظریه مشورتی کانون سردفتران و دفتریاران استان قم در این خصوص به شرح ذیل اعلام می گردد:
از آنجا که سامانه ثبت الکترونیک اسناد تا تاریخ سی ام بهمن‌ماه سال جاری در اجرای تبصره ۲ ماده ۴ و ماده ۷ قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول بهینه‌سازی خواهد شد و سازمان امور مالیاتی اقداماتی برای اجرای تکالیف مقرر در قانون مزبور انجام داده است لذا مقتضی کلیه دفاتر اسناد رسمی از تاریخ اول اسفندماه سال جاری نسبت به اجرای حکم مندرج در تبصره ۲ ماده ۱ قانون مارالذکر مبنی بر دریافت مالیات، حق‌الثبت و حق‌التحریر از اسناد وکالت بلاعزل انتقال مالکیت کلیه اموال غیرمنقول دارای سند مالکیت دفترچه ای یا کاداستری (حدنگار)، معادل هزینه‌ی انتقال قطعی آن ها اقدام نمایند.
همچنین شایسته است نکات ذیل در نحوه ی اجرای تکلیف مذکور مدنظر همکاران ارجمند قرار گیرد:
１. تنظیم سند انتقال مالکیت تا 9 ماه پس از تنظیم سند وکالت بلاعزل، مشمول پرداخت مالیات نقل و انتقال و حق الثبت نمی باشد حتی اگر به استناد این وکالتنامه، ملک به شخص ثالثی غیر از وکیل انتقال یافته و یا در هنگام اعمال وکالت، سال مالیاتی آن تغییر یافته باشد.
２. تنظیم سند تفویض وکالت بلاعزل انتقال مالکیت حتی قبل از انقضاء مدت 9 ماه و نیز تفویض وکالتنامه های تنظیمی قبل از الزامی شدن حکم مندرج در تبصره 2 ماده یک قانون الزام، وکالت جدیدی است که مشمول حکم یاد‌شده می‌باشد.
３. ثبت مراتب عزل یا استعفای وکیل مطلقا به منزله تنظیم وکالت جدید نمی‌باشد.
４. در صورتی که وکالت جهت انتقال مالکیت به صورت بلاعزل تنظیم نشده باشد لکن پس از آن به هر نحو در سند رسمی دیگر (از جمله اقرار) موکل، حق عزل وکیل را از خود سلب و ساقط نماید، سند اخیر مشمول حکم مندرج در تبصره 2 ماده یک قانون الزام خواهد بود.
５. با توجه به تصریح قسمت اخیر تبصره 2 ماده یک قانون الزام با درج عبارت “مالیات نقل و انتقال ملک”، در تنظیم و ثبت وکالت نامه های بلاعزل انتقال مالکیت املاک دارای حق واگذاری (تجاری یا اداری) نیازی به محاسبه و وصول مالیات حق واگذاری نبوده و در این گونه وکالت نامه ها صرفا مالیات نقل و انتقال ملک دریافت می گردد. بدیهی است اگر قبل از گذشت 9 ماه از تاریخ تنظیم وکالت، وکالتنامه مذکور منجر به تنظیم سند انتقال ملک گردد، سند انتقال تنظیمی، مشمول وصول و پرداخت مالیات حق و اگذاری (تجاری یا اداری) وصول نشده می باشد.
همچنین موارد ذیل مشمول حکم مندرج در تبصره 2 ماده یک قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول نمی باشد:
الف) اسناد وکالت بلاعزلی که نسبت به کلیه اموال موکل بدون درج پلاک ثبتی یا مشخصات ملک خاصی تنظیم گردد.
ب) اسناد وکالت بلاعزلی که موکل در زمان تنظیم و امضاء وکالتنامه، مالک رسمی موضوع وکالت نمی باشد و دولت مطابق ماده یک قانون الزام به ثبت رسمی معاملات اموال غیرمنقول و مواد 22 و 48 قانون ثبت اسناد و املاک، شخص دیگری را مالک می شناسد (مانند وکالتنامه هایی که به استناد قراردادهای واگذاری و یا فیش های واریزی به شرکت های تعاونی تنظیم می شوند)
ج) اسناد وکالت بلاعزلی که فقط ناظر به انتقال حق واگذاری، سرقفلی، منافع و نظایر آن ها باشند.
سوالات متداول
آیا وکالت بلاعزل برای فروش ملک، مشمول مالیات می‌شود؟
بله، طبق تبصره ۲ ماده ۱ قانون الزام، وکالت بلاعزل برای فروش ملک مشمول مالیات، حق‌الثبت و حق‌التحریر می‌شود.
مهلت پرداخت مالیات وکالت بلاعزل چقدر است؟
مهلت پرداخت مالیات وکالت بلاعزل تا 9 ماه پس از تنظیم سند وکالت است.
دیدگاه‌ها و سؤالات خود را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
این پست را با همکاران خود در دفاتر اسناد رسمی به اشتراک بگذارید.
