آیا دفاتر اسناد رسمی باید از مهر خاصی برای برابر اصل کردن مدارک استفاده کنند؟ نظریه مشورتی کانون سردفتران البرز این موضوع را شفافسازی کرده است.
نظریه مشورتی درباره استفاده از مهر “برابر با اصل” در دفاتر اسناد رسمی
آیا استفاده از مهر “برابر با اصل ابرازی” در دفاتر اسناد رسمی مجاز است؟
یکی از سوالات مهم در حوزه فعالیت دفاتر اسناد رسمی، استفاده از مهر “برابر با اصل” برای تصدیق اسناد و مدارک ابرازی است. نظریه مشورتی اخیر کانون سردفتران استان البرز، به روشن شدن این موضوع پرداخته است. در ادامه به بررسی کامل این نظریه، نکات حقوقی مرتبط، و پاسخ به سوالات رایج پرداختهایم.
نظریه مشورتی کانون سردفتران درباره مهر “برابر با اصل”
بر اساس نظریه مشورتی کانون سردفتران استان البرز، دفاتر اسناد رسمی در برابر تصدیق مدارک ابرازی مراجعین مجاز به استفاده از مهر “برابر با اصل” یا “برابر با اصل ابرازی” هستند. در هیچ یک از قوانین، الزام به استفاده از عبارت خاصی برای این مهرها وجود ندارد. این موضوع از بخشنامه شماره ۱۴۶۹۷۸ مورخ ۱۳۸۸/۰۸/۰۲ و ماده ۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی نشأت میگیرد.
آیا الزام قانونی برای استفاده از نوع خاص مهر وجود دارد؟
هیچ الزامی برای استفاده از عبارت مشخصی مانند “برابر با اصل” یا “برابر با اصل ابرازی” در قوانین و مقررات موجود نیست. دفاتر میتوانند از هر یک از این عبارات برای تصدیق مدارک استفاده کنند، بدون آنکه تعهدی بر رسمیت یا اعتبار بخشیدن به سند وجود داشته باشد.
مسئولیت سردفتر در تصدیق مدارک
سردفتر اسناد رسمی تنها مسئول بررسی ظاهری مدارک است و نمیتواند اصالت ماهوی آنها را تضمین کند. در واقع، تصدیق مدارک تنها به معنای تایید مطابقت آنها با نسخه اصلی است و در صورت اثبات جعل، سردفتر مسئولیتی نخواهد داشت.
نکات تکمیلی درباره جعل اسناد
در صورتی که مدرکی که برابر اصل شده، جعلی باشد، مسئولیت آن بر عهده سردفتر نیست. این نظریه تصریح میکند که برابر اصل نمودن اسناد تنها تأیید ظاهری است و سردفتر هیچ تضمینی برای صحت محتوا یا اصالت مدرک ارائه نمیدهد.
نتیجهگیری
نظریه مشورتی کانون سردفتران استان البرز، به شفافسازی استفاده از مهرهای برابر با اصل در دفاتر اسناد رسمی پرداخته و تأکید کرده است که این موضوع تحت اختیار سردفتر بوده و مسئولیت قانونی خاصی در قبال اصالت اسناد وجود ندارد.
پرسشهای متداول
خیر، دفاتر اسناد رسمی میتوانند از مهر “برابر با اصل” یا “برابر با اصل ابرازی” استفاده کنند و هیچ الزام قانونی برای نوع خاصی از مهر وجود ندارد.
خیر، سردفتر تنها مسئول تأیید مطابقت ظاهری مدارک است و در صورت اثبات جعل، مسئولیتی بر عهده ندارد.
بله، اما این اعتبار تنها به معنای تایید مطابقت ظاهری است و تضمینی برای صحت محتوا یا اصالت مدرک نیست.
استفاده از مدارک رسمی و تایید شده توسط مراجع قانونی و خودداری از ارائه اسناد مشکوک میتواند به جلوگیری از جعل کمک کند.
نظریه مشورتی جنبه راهنمایی دارد و الزامآور نیست اما برای دفاتر اسناد رسمی بسیار معتبر است.
متن کامل نسخه رسمی نظریه مشورتی:
از: کانون سردفتران و دفتریاران استان البرز
به: سردفتر محترم دفتر اسناد رسمی ۲۰۳ کرج
سلام علیکم
احتراماً بازگشت به شماره ۳۰۱ مورخ ۱۴۰۳/۰۷/۱۷ بدینوسیله نظریه مشورتی دفتر حقوقی و حمایت قضایی کانون سردفتران و دفتر یاران استان البرز در خصوص این پرسش که:
آیا دفاتر اسناد رسمی مجاز به استفاده از مهر برابر با اصل به جای مهر برابر اصل ابرازی برای مصدق نمودن مدارک ابرازی مراجعین هستند یا خیر؟
به شرح ذیل اعلام میگردد:
صرف نظر از اینکه مطابق بخشنامه شماره ۱۴۶۹۷۸ مورخه ۱۳۸۸/۰۸/۰۲ سازمان ثبت اسناد و املاک کشور ناظر به ماده ۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی، دفاتر اسناد رسمی مکلف به تصدیق اوراق و مدارک ابرازی مراجعین میباشند، لکن در هیچ یک از قوانین و مقررات موضوعه قائل به تفکیک و الزام به استفاده از مهر الصاقی خاص اعم از “فتوکپی برابر با اصل است” یا “فتوکپی برابر با اصل ابرازی است” نبوده و با عنایت به اینکه سردفتر اسناد رسمی، اسناد و مدارک ابرازی را به دلیل عدم دسترسی به مکانیسمهای خاص از بعد ماهیتی و به عنوان کارشناس حرفهای بررسی نمینماید، بنابراین برابر اصل نمودن اوراق و اسناد ابرازی که با هر یک از مهرهای فوق ممهور میگردد، به منزله رسمیت و اعتبار بخشیدن به سند ارائه شده نبوده و صرفاً مطابقت آن از حیث ظاهری با سند ابرازی مورد تائید و تصدیق سردفتر قرار میگیرد و چنانچه جعل اسناد و مدارک ابرازی به اثبات برسد، سردفتر هیچگونه مسئولیتی ندارد.
رئیس دفتر حقوقی و حمایت قضایی، امیر حسینی جلیلیان، تاریخ: ۱۴۰۳/۰۷/۱۸، شماره: ۴۹۰۳/ک/ص/۰۳
مستندات:
ماده ۵۷ قانون آیین دادرسی مدنی: خواهان باید رونوشت یا تصویر اسناد خود را پیوست دادخواست نماید. رونوشت یا تصویر باید خوانا و مطابقت آن با اصل گواهی شدهباشد. مقصود از گواهی آن است که دفتر دادگاهی که دادخواست به آنجا داده میشود یا دفتر یکی از دادگاههای دیگر یا یکی از ادارات ثبت اسناد یا دفتراسناد رسمی و در جائی که هیچیک از آنها نباشد، بخشدار محل یا یکی از ادارات دولتی مطابقت آنرا با اصل گواهی کرده باشد در صورتی که رونوشت یاتصویر سند در خارج از کشور تهیه شده باید مطابقت آن با اصل در دفتر یکی از سفارتخانهها و یا کنسولگریهای ایران گواهی شده باشد. هرگاه اسنادی از قبیل دفاتر بازرگانی یا اساسنامه شرکت و امثال آنها مفصل باشد، قسمتهایی که مدرک ادعاست خارج نویس شده پیوست دادخواستمیگردد. علاوه بر اشخاص و مقامات فوق، وکلای اصحاب دعوا نیز میتوانند مطابقت رونوشتهای تقدیمی خود را بااصل تصدیق کرده پس ازالصاقتمبر مقرر در قانون به مرجع صالح تقدیم نمایند.
