چکیده

وکالت طلاق و حضانت فرزندان

چرا ما این دو بحث را در یک پست قراردادیم؟

همانطور که می دانید بحث حضانت فرزند همیشه بعد از طلاق است که پیش می افتد.

به همین منظور ما ابتدا طلاق و وکالت طلاق و سپس تعیین تکلیف حضانت فرزندان را بررسی میکنیم.

---

وکالت طلاق

وکالت طلاق چیست؟

چه زمان به وکالت طلاق احتیاج داریم؟

چرا مرد باید وکالت طلاق به زن بدهد؟

برخلاف ازدواج که عقد است و با اراده زن و شوهر می باشد، طلاق نوعی ایقاع است و فقط با اراده مرد صورت میگیرد و اراده زن هیچ تاثیری در آن ندارد.

مستندات قانونی:

ماده 1133 قانون مدنی: مرد می تواند با رعایت شرایط مقرر در این قانون با مراجعه به دادگاه تقاضای طلاق همسرش را بنماید.
تبصره- زن نیز می تواند با وجود شرایط مقرر در مواد (۱۱۱۹)، (۱۱۲۹) و (۱۱۳۰) این قانون، از دادگاه تقاضای طلاق نماید.

ماده ۱۱۱۹ قانون مدنی: طرفین عقد ازدواج می‌توانند هر شرطی که مخالف با مقتضای عقد مزبور نباشد درضمن عقد ازدواج یا عقد لازم دیکر [دیگر] بنمایند مثل اینکه شرط شود هرگاه شوهر زن دیگر بکیرد [بگیرد] یا درمدت معینی غائب شود یا ترک انفاق نماید یا بر علیه حیات زن سوء قصد کند یا سوء رفتاری نماید که‌ زندگانی آن ها با یکدیگر غیر قابل تحمل شود زن وکیل و وگیل [وکیل] ودر توگیل [توکیل] باشد گه [که]از اثبات تحقق شرط در محگمه [محکمه] و صدور حگم [حکم] نهائی خود را مطلقه‌ سازد.

ماده ۱۱۲۹ قانون مدنی: در صورت استنکاف شوهر از دادن نفقه و عدم امکان اجراء حکم محکمه و الزام او بدادن نفقه زن می‌ تواند برای طلاق بحاکم ‌رجوع گند [کند] و حاگم [حاکم] شوهر او را اجبار بطلاق مینماید ‌هم‌چنین است در صورت عجز شوهر از دادن نفقه

ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی: در صورتی که دوام زوجیت موجب عسر و حرج زوجه باشد، وی می تواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق کند، چنانچه عسر و حرج مذکور در محکمه ثابت شود، دادگاه می تواند زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورتی که اجبار میسر نباشد زوجه به اذن حاکم شرع طلاق داده می‌شود.

پس حق طلاق فقط با شوهر می باشد.

مگر در شرایط زیر:

1. در سند ازدواج به صورت شرط ضمن عقد مکتوب گردد که حق طلاق با زن خواهد بود.
2. زن می تواند با وجود شرایط مقرر در مواد (۱۱۱۹)، (۱۱۲۹) و (۱۱۳۰) قانون مدنی (فوق الذکر)، از دادگاه تقاضای طلاق نماید.
3. حال اگر زنی مشمول موارد فوق نباشد اما خواهان طلاق باشد می تواند از شوهر خود وکالتی تحت عنوان وکالت طلاق بگیرد.

که بحث اصلی ما در مورد گزینه سوم یعنی وکالت طلاق می باشد

که با قانون جدید حمایت خانواده باید توجه ویژه ای به متن وکالتنامه شود.

چون وکالت طلاق در دفترخانه انجام میشود و کارشناسان ما خود از سردفتران اسناد رسمی هستند، پس این مطلب در این وبسایت می تواند بر خلاف سایر وبسایت ها برای شما کاملا مفید باشد.

چند نکته:

دادن وکالت طلاق به این معنی نیست که مرد خودش دیگر حق طلاق زن خود را نخواهد داشت.

مرد میتواند علاوه بر همسرش به هر کس دیگری وکالت دهد مثال بارزش آنجا که مردی در خارج از کشور است و میخواهد همسرش را که در ایران است طلاق دهد و به پدرش یا مادرش وکالت می دهد.

وکالت طلاق می تواند بلاعزل باشد. یعنی شوهر حق عزل وکیل را نداشته باشد.

وکالت طلاق می تواند با حق توکیل به غیر باشد. به این معنا که وکیل بتواند اختیارات وکالت نامه را به شخص دیگری تفویض کند و آن شخص اقدام به انجام امور طلاق کند.

بیشتر بدانید: حق عزل وکیل و حق توکیل به غیر در وکالتنامه به چه معناست!

در بسیاری موارد وکالت طلاق همراه با ابرا ذمه است یعنی زن در قبال بخشیدن مهریه خود به شوهر وکالتنامه طلاق را از وی درخواست میکند.

بیشتر بدانید: هر آنچه برای ابرا ذمه باید بدانید!

مدارک مورد نیاز

کارت ملی و شناسنامه زن و شوهر

سند ازدواج (قباله ازدواج)

نمونه وکالت طلاق

برای تنظیم سند وکالتنامه باید به نکات زیر دقت شود.

چه آنکه در صورت عدم رعایت و عدم پیش بینی برخی موارد ممکن است خسارات جبران ناپذیری برای طرفین به عمل آورد!

1. مراجعه به کلیه ادارات و ارگانها و نهادها خصوصا مراجع قضایی
2. تعیین تکلیف تجدیدنظر و فرجام خواهی
3. حضور در واحد مشاوره، داوری و دادگاه
4. اخذ گواهی عدم امکان سازش
5. حق توکیل و تفویض به غیر
6. قید جمله با حق انعقاد قرارداد با وکلای رسمی دادگستری
7. تعیین تکلیف حضانت فرزندان و میزان و نحوه ملاقات با فرزندان و نحوه خروج از کشور فرزندان در مدت حضانت
8. تعیین تکلیف حق و حقوق قانونی زن از جمله مهریه و نفقته و اجرت المثل و جهیزیه و …
9. حق عزل وکیل و تبعات بلاعزل نکردن وکالت
10. حضور در ادارات و دفاتر و مراجع مربوطه و امضا کلیه اوراق مربوطه

در زیر کامل ترین نمونه متن وکالت طلاق با راهنمایی های کامل و پیش بینی کلیه موارد فوق الذکر برای شما فراهم گردیده.

 

حضانت

مانند طلاق، حضانت را هم می توان در سند ازدواج پیش بینی کرد.

در سند ازدواج در شروط ضمن عقد می توان شرط کرد که بعد از طلاق حق حضانت با چه کسی باشد ولی مطمعناً در آن شرایط کسی به فکر طلاق نیست که بخواهد حتی حضانت فرزندان را نیز بعد از طلاق مشخص کند.

به همین منظور تعیین تکلیف حضانت فرزندان در وکالتنامه طلاق ضروری به نظر میرسد.

 

معنای لغوی حضانت:

همین ابتدا بدانید که حضانت با ولایت کاملا متفاوت است.

حضانت: یعنی پرورش و رشد و نگهداری از کودک. (پرورش جسمی و تربیتی) – حضانت حق و تکلیف پدر و مادر است.

ولایت: یعنی اداره امور طفل.

توضیح کوتاهی درباره ولایت: فرزندان تا قبل از 18 سالگی تحت ولایت پدر و جد پدری خود هستند و کلیه اسناد و اوراق دفترخانه برای افراد زیر 18 سال تمام فقط با حضور پدر و جد پدری قابل تنظیم است مگر آنکه حکم رشد داشته باشند.

اما حضانت را هم مادر و هم پدر می تواند داشته باشد.

سن حضانت برای دختر 9 سالگی و برای پسر 15 سالگی می باشد اما سن ولایت 18 سال تمام برای هر دو جنسیت می باشد.

---

حضانت از فرزندان، هم حق والدین است و هم تکلیف آنها

و تا زمانی که زن و شوهر با هم زندگی میکنند این مسئولیت بر عهده هر دو آنها می باشد.

از آنجا که هر پدر و مادری با به دنیا آوردن فرزندشان مسئولیت آن را نیز خواهند پذیرفت مجبورند دختر را تا رسیدن به سن ۹ سالگی و پسر را تا رسیدن به سن 15 سالگی از نظر جسمی رشد نمو دهند و از نظر تربیتی رسیدگی کنند.

اما بعد از طلاق چطور؟

مطابق ماده ۲۹ قانون جدید حمایت خانواده (فصل چهارم – طلاق) حضانت فرزندان در هر نوع طلاقی باید کاملا مشخص شود.

 

ماده 29 قانون حمایت خانواده:

دادگاه ضمن رأي خود با توجه به شروط ضمن عقد و مندرجات سند ازدواج، تكليف جهيزيه، مهريه و نفقه زوجه، اطفال و حمل را معين و همچنين اجرت المثل ايام زوجيت طرفين مطابق تبصره ماده (۳۳۶) قانون مدني تعيين و در مورد چگونگي حضانت و نگهداري اطفال و نحوه پرداخت هزينه‌هاي حضانت و نگهداري تصميم مقتضي اتخاذ مي‌كند.

همچنين دادگاه بايد با توجه به وابستگي عاطفي و مصلحت طفل، ترتيب، زمان و مكان ملاقات وي با پدر و مادر و ساير بستگان را تعيين كند. ثبت طلاق موكول به تأديه حقوق مالي زوجه است. طلاق در صورت رضايت زوجه يا صدور حكم قطعي داير بر اعسار زوج يا تقسيط محكوم به نيز ثبت ميشود.

در هر حال، هرگاه زن بدون دريافت حقوق مذكور به ثبت طلاق رضايت دهد مي‌تواند پس از ثبت طلاق براي دريافت اين حقوق از طريق اجراي احكام دادگستري مطابق مقررات مربوط اقدام كند.

ما قصد داریم خیلی ساده به شما حضانت اطفال را به طور کامل آموزش دهیم:

• بعد از طلاق و تا سن 7 سالگی چه برای دختر و چه برای پسر حق حضانت با مادر خواهد بود.
• بعد از 7 سالگی، و تا رسیدن به سن 9 سالگی برای دختر و سن 15 سالگی برای پسر، حق حضانت با پدر خواهد بود. (البته با رعایت مصلحت کودک)
• بعد از سن 9 سالگی برای دختر و بعد از سن 15 سالگی برای پسر، تعیین حضانت با خود طفل خواهد بود. (دریافت حکم رشد قبل از سنین تعیین شده تاثیری در انتخاب حضانت توسط کودک نخواهد داشت)

و بعد از این سنین به تصمیم خود آنها خواهد بود که تحت حضانت پدرشان باشند یا مادرشان.

به هر حال در هر مورد اگر فرزندان تحت حضانت مادرشان باشند تمام مخارج تحصیلی و معیشتی و… به عهده پدرشان خواهد بود. که در صورت اختلاف در خصوص مبلغ پرداختی از طرف شوهر دادگاه تصمیم خواهد گرفت.

 

ماده 1169 قانون مدنی: برای حضانت و نگهداری طفلی که ابوین او جدا از یکدیگر زندگی میکنند، مادر تا سن هفت سالگی اولویت دارد و پس از آن با پدر است.

تبصره: بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد.

(منظور از 7 سالگی رسیدن به سن ۷ سالگی است نه 7 سال تمام و اقدام برای گرفتن حضانت طفل به عهده مرد است و زن نیاز به هیچ گونه اقدام قانونی ندارد)

 

البته پدر و مادر میتوانند در این خصوص با یکدیگر توافق نمایند و حق حضانت را به دیگری بدهند. (البته هیچکدام حق ندارند حق حضانت فرزند را رد کنند که در اینصورت مطابق ماده 1169 قانون مدنی به اجبار حق حضانت تا 7 سالگی با مادر و بعد از آن با پدر خواهد بود)

این تصور که با حضانتِ مادر، ولایت نیز به او منتقل میشود اشتباه است و تا رسیدن سن پسر یا دختر به 18 سال کامل شمسی ولایت آنها با پدر و جد پدری است هر چند که حضانت با مادر باشد.

مگر آنکه در وکالت نامه تصریح شود که انجام اداره امور طفل با مادر باشد.

 

مصلحت کودک

بعد از 7 سالگی در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل، با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه می باشد.

هرچند که هیچ کس بیشتر از شما پدر و مادرها، مصلحت طفل خود را نمیدانید.

پس از سر لجبازی یا اختلاف بین خودتان، سرنوشت کودک را تحت شعاع قرار ندهید.

همین که در جامعه به چشم بچه طلاق دیده شوند برای آنها کافیست.

 

فاکتور های مصلحت طفل کدامند؟

دادگاه خانواده با در نظر گرفتن وضعیت خود طفل و وضعیت مادر و وضعیت پدر و شرایط زندگی آنها مناسب ترین شرایط را برای زندگی طفل انتخاب می کند.

مسئله مصلحت طفل بسیار مهم است!

تا آنجا که اگر والدین توافقی هم با یکدیگر کرده باشند ولی دادگاه مصلحت طفل را بر خلاف توافق والدین بداند نظر دادگاه ارجحیت دارد.

کودک با گرفتن حکم رشد هم، نمیتواند برای خود تعیین تکلیف کند.

 

شرایط حضانت

1. توانایی عملی
2. شایستگی اخلاقی
3. عقل
4. اسلام
5. عدم ازدواج مادر با شخص دیگر

شرایط سلب حق حضانت

1. اعتیاد
2. بیماری خطرناک و واگیردار
3. مصلحت طفل
4. اعتیاد زیان‌آور به الکل، مواد مخدر، قمار
5. اشتهار به فساد اخلاقی و فحشا
6. ابتلا به بیماری روانی به تشخیص پزشکی قانونی
7. سوءاستفاده از طفل یا اجبار او به ورود به مشاغل ضداخلاقی مانند فساد، فحشا، تکدی گری، قاچاق
8. تکرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف

و همچنین ماده ۱۱۷۳ قانون مدنی:

هر گاه در اثر عدم مواظبت یا انحطاط اخلاقی پدر یا مادری که طفل تحت حضانت اوست، صحت جسمانی و یا تربیت اخلاقی طفل در معرض خطر باشد، محکمه می‌تواند به تقاضای اقربای طفل یا به تقاضای قیم او یا به تقاضای رئیس حوزه قضایی هر تصمیمی را که برای حضانت طفل مقتضی بداند، اتخاذ کند.

 

پس از فوت حضانت با چه کسی است؟

پس از فوت یکی از والدین تکلیف حضانت از طفل با طرف دیگر است و این تکلیف اوست و نمی تواند از این تکلیف سر باز زند.

مثلاً پس از فوت پدر، حضانت کودک با مادر است.

در صورتی که پدر و مادر هر دو فوت کنند، حضانت طفل بر عهده پدربزرگ پدری است. اگر پدربزرگ هم فوت کرده باشد حضانت طفل بر مبنای طبقات ارث می باشد.

 

حق ملاقات طفل:

هرکدام از والدین که طفل تحت حضانت او نیست، حق ملاقات طفل خود را دارد. تعیین زمان و مکان ملاقات و سایر جزئیات مربوط به آن، در صورت اختلاف بین والدین با محکمه است.

 

خروج از کشور کودکی که تحت حضانت یکی از والدین است

ماده ۴۲ قانون حمایت خانواده:

صغیر و مجنون را نمی‌توان بدون رضایت ولی، قیم، مادر یا شخصی که حضانت و نگهداری آنان به او واگذار شده است از محل اقامت مقرر بین طرفین یا محل اقامت قبل از وقوع طلاق به محل دیگر یا خارج از کشور فرستاد، مگر اینکه دادگاه آن را به مصلحت صغیر و مجنون بداند و با در نظر گرفتن حق ملاقات اشخاص ذی‌ حق این امر را اجازه دهد. دادگاه در صـورت موافقت با خـارج کردن صغیـر و مجنون از کشور، بنابر درخواست ذی ‌نفع، برای تضمین باز گرداندن صغیر و مجنون تأمین مناسبی اخذ می‌کند.

همانطور که در شرایط خروج از کشور خواندیم برای پسر زیر 18 سال و دختر مجرد زیر 18 سال اجازه پدر لازم و ضروری می باشد.

 

بیشتر بدانید: شرایط خروج از کشور و اخذ گذرنامه

 

اگر حضانت با مادر باشد طبق ماده 18 قانون گذرنامه: برای اشخاص زیر 18 سال تمام اجازه ولی قهری (پدر) برای خروج از کشور نیاز است و داشتن حضانت فرزند برای مادر به این منزله نیست که او می تواند فرزند را از کشور خارج کند.

اگر حضانت با پدر باشد اگرچه که می تواند برای فرزند گذرنامه اخذ کند ولی مادر می تواند با درخواست به اداره گذرنامه از خروج فرزند از کشور ممانعت به عمل آورد.

 

پس خروج از کشور فرزند تحت حضانت را خیلی ساده برای شما توضیح خواهیم داد:

• اگر فرزندی بالای 18 سال باشد نیازی به اجازه نخواهد داشت. (البته اگر زن بالای 18 سال و متاهل باشد نیاز به اجازه همسرش خواهد داشت)
• اگر تحت حضانت مادر باشد، برای خروج نیاز به اجازه پدر و موافقت مادر خواهد داشت.
• اگر تحت حضانت پدر باشد، برای خرج نیاز به اجازه پدر و موافقت مادر خواهد داشت. (چرا که حق ملاقات را از مادر سلب خواهد کرد)

هر چند که مسئله خروج از کشور را نیز می توان در وکالت تصریح نمود.

که در نمونه وکالت های ما همه موارد فوق پیش بینی گردیده است

 

نمونه متن وکالت حضانت فرزندان

برای تنظیم وکالتنامه تعیین تکلیف حضانت فرزندان باید به موارد بسیاری توجه شود.

از جمله:

1. اجازه ازدواج دختر با چه کسی باشد.
2. امور روزمره، معاش، بهداشت و درمان، ورزش و تحصيل
3. ثبت نام در دوره هاي آموزشی
4. انجام کلیه امور بانکی
5. …

 

در زیر کامل ترین نمونه متن وکالت حضانت طفل با راهنمایی های کامل و پیش بینی کلیه موارد فوق الذکر برای شما فراهم گردیده.